Nie mówię tego lekko. Ten dom budowaliśmy z mężem cegła po cegle, dosłownie. On po pracy, ja w weekendy, kredyt na dwadzieścia lat, zimą w jednym pokoju przy farelce, bo reszta jeszcze bez tynków. Tutaj urodził się nasz syn, tutaj stawiał pierwsze kroki, tutaj rozwalił pierwszy wazon i tutaj przysięgał kiedyś, że „nigdy nas nie zostawi”.
A potem przyszedł z teczką dokumentów.
– Mamo, tato, porozmawiamy? – usiadł naprzeciwko nas przy kuchennym stole. – Chcemy z Kasią wziąć kredyt na wykończenie poddasza. Bank powiedział, że jak będzie na mnie połowa domu, to wszystko pójdzie łatwiej. To tylko formalność. Wy i tak tu będziecie mieszkać do śmierci.
„Do śmierci”. Wtedy zabrzmiało to jak obietnica, dziś jak wyrok.
Patrzyłam na niego – naszego chłopca, który stał się mężczyzną, z cieniem zarostu i pierwszymi zmarszczkami. W oczach miał entuzjazm.
– Synku, ale po co ta połowa? – zapytał mąż. – Przecież dom jest nasz, jak nas zabraknie, i tak wszystko będzie twoje.
Westchnął.
– Wiem, tato, ale bank… Oni się czepiają formalności. Chcą, żeby było czarno na białym. Zresztą, co wam szkodzi? Przecież mnie ufacie, prawda?
„Przecież mnie ufacie”. Tak, ufaliśmy. Całe życie.
Poszliśmy do notariusza. Podpisaliśmy darowiznę połowy domu na syna. On ściskał nas za ręce, dziękował, zapewniał.
– Zobaczycie, będzie nam tu wszystkim dobrze. My na górze, wy na dole. Będziemy sobie pomagać.
Wróciłam stamtąd z jakimś niepokojem pod żebrami, ale zagłuszyłam go myślą: „Pomagamy dziecku. O to w tym wszystkim chodzi”.
Pierwsze miesiące były nawet miłe. Młodzi się wprowadzili na poddasze, hałas remontu, tynk w butach, pył wszędzie. Kłopot, ale taki „dobry kłopot”. Wnuczka biegała między piętrami, raz spała u nas, raz u nich. Sobota – wspólny obiad, niedziela – kawa na tarasie.
Pierwsza rysa pojawiła się, gdy zwróciłam Kasi uwagę.
– Zosiu, nie rób tyle hałasu po dwudziestej drugiej – poprosiłam wnuczkę. – Dziadek rano wcześnie wstaje, ściany cienkie.
Tej samej nocy usłyszeliśmy kroki na schodach. Kasia weszła do kuchni, ręce w bok.
– Proszę nie wychowywać mojego dziecka – powiedziała chłodno. – Jak coś pani przeszkadza, proszę mówić do nas, a nie do niej.
Zamurowało mnie.
– Kasia, ja tylko poprosiłam…
– Wiem, co pani powiedziała – przerwała. – I proszę mi wierzyć, potrafię być matką bez instrukcji.
Syn stał za nią, milczał. W jego oczach widziałam to głupie rozdarcie: ja – matka, ona – żona. Wybrał milczenie. Jak się później okazało, to był dopiero początek jego wyborów.
Z czasem „nasz dom” zaczął zmieniać się w „ich dom”.
Najpierw wymiana drzwi wejściowych – bez pytania. Potem inne kafelki w korytarzu, „bo te stare są okropne”. W końcu stół w kuchni.
– Ten jest za duży – stwierdziła Kasia. – Mamy małą kuchnię, trzeba ją dostosować. Przywieźliśmy swój, bardziej nowoczesny.
Wróciłam z zakupów, a mój stary, owalny stół – przy którym świętowaliśmy wszystkie urodziny, komunie, święta – stał wystawiony w garażu, przykryty folią.
– Synu, dlaczego? – zapytałam.
Wzruszył ramionami.
– Mamo, nie bądź sentymentalna. Trzeba iść z duchem czasu. To teraz nasz wspólny dom, nie tylko wasz.
„Wspólny dom”. Coraz częściej słyszałam w jego ustach „nasz”, mając na myśli siebie i Kasię, a nie nas – rodziców.
Najgorsze zaczęło się od rachunków.
Przyszła podwyżka za gaz. Podzieliłam kwotę na pół, jak się umawialiśmy.
– To dla was – podałam kopertę synowi. – Wasza część.
Wieczorem wrócił sam, bez Kasi.
– Mamo, rozmawialiśmy z Kasią… – zaczął. – My teraz mamy kredyt, przedszkole, raty. Wy jesteście tylko we dwoje, my we troje. I ty jeszcze dorabiasz. Może byście wzięli na siebie trochę więcej tych rachunków?
Patrzyłam na niego, jakby mówił w obcym języku.
– Synku, mamy emeryturę i moją pracę na pół etatu. Ledwo starcza na leki i jedzenie. Domu nie utrzymam sama. Umawialiśmy się, że dzielimy po połowie.
Westchnął ciężko.
– To nie jest firma, mamo. To rodzina. Nie będziecie robić ze mnie lokatora, który płaci jak za wynajem.
Chciałam krzyknąć: „A kim jesteśmy my? Sprzątaczkami na waszej połowie?”.
Tylko zacisnęłam usta.
Od tamtej rozmowy Kasia prawie przestała się do mnie odzywać. Jak coś chciała, mówiła do syna głośno, tak, żebym słyszała.
– Bartek, powiedz mamie, że jak robi takie jedzenie, to niech robi dla siebie, my będziemy jeść inaczej.
– Bartek, uprzedź mamę, że jutro przychodzą do nas goście, niech nie schodzi w piżamie.
– Bartek, to nie hotel, niech się pani Zosia nie dziwi, że chcemy mieć swoje zdanie.
Pani Zosia. Przestałam być „mamą Bartka”.
Któregoś dnia, gdy wynosiłam śmieci, usłyszałam rozmowę przez lekko uchylone okno sypialni na górze.
– Mówiłam ci, żebyś nic nie podpisywał – warczała Kasia. – Teraz musimy się z nimi liczyć.
– No ale połowa jest moja – tłumaczył syn. – Jakby co, sprzedamy swoją część i się wyniesiemy.
– A najlepiej, jak oni kiedyś pójdą do domu opieki – prychnęła. – Wtedy sprzedamy cały i będziemy mieli spokój.
Zabrakło mi powietrza. Stałam przy tym śmietniku jak ktoś, kogo właśnie wyrzucono razem z odpadkami.
Od tego dnia wszystko widziałam inaczej. Każdy jej krzywy uśmiech, każdy jego unikający wzrok.
Pewnego razu, gdy mąż zachorował i trzeba go było zawieźć na SOR, poprosiłam syna o pomoc.
– Nie dam rady sama go wnieść po schodach do auta.
Spojrzał na zegarek.
– Mamo, nie teraz. Ja muszę być w pracy. Weź karetkę.
– Czekałam już cztery godziny na linię! – prawie krzyknęłam. – Zemdleje mi tu!
Kasia wychyliła się z pokoju.
– Nie dramatyzujmy – rzuciła. – Jak jest tak źle, to niech wzywa karetkę, od tego są. My mamy swoje życie.
„Swoje życie”. A nasze? Było przeszkodą.
Wieczorem, kiedy mąż zasnął po powrocie ze szpitala, usiadłam przy nim na łóżku.
– Widzisz, Staszek? – wyszeptałam. – Nasz syn, ten mały chłopiec z piaskownicy… To nie jest ten sam człowiek. A może zawsze taki był, tylko my nie chcieliśmy widzieć?
On milczał, oddychając ciężko.
Wstałam, obeszłam dom. Dotykałam ścian, które kiedyś malowaliśmy razem. Chwytałam się framug, jak tonący deski. Połowa tego wszystkiego na papierze już nie była nasza. Na drugiej połowie byliśmy coraz mniej mile widzianymi gośćmi.
Oddaliśmy synowi połowę domu, myśląc, że dajemy mu bezpieczeństwo. W zamian straciliśmy poczucie własnego.
Najgorsza decyzja w życiu to nie ta, przy której człowiek się pomyli na liczbach. Najgorsza jest ta, przy której myli się co do ludzi – zwłaszcza własnego dziecka. I z tą pomyłką nie da się iść do notariusza, odwrócić podpisu, skreślić darowizny z serca.
Zostaje tylko siedzieć w tym „wspólnym domu”, który coraz bardziej przestaje być domem, i modlić się, żeby kiedyś – zanim nas wyniosą stąd razem z meblami – nasz syn zobaczył w nas znowu rodziców, a nie przeszkodę w jego „nowoczesnym życiu”.
To też może cię zainteresować: Astrologowie nie mają wątpliwości. 2026 rok odmieni życie tych znaków
Zobacz, o czym jeszcze pisaliśmy w ostatnich dniach: Z życia wzięte. "Po chorobie nowotworowej nie miałam ani grosza": Córka zażądała, żebym opłaciła jej wesele, inaczej nie chce mnie znać